
دعاوی ثبت برند: علامت تجاری یک شرکت می تواند در میزان خرید و فروش آن تأثیر بگذارد. شرکت X محصولی جدید تولید کرده! حتماً کیفیت خوبی دارد! یا برعکس این موضوع نیز می تواند وجود داشته باشد. با این وجود گاهی سوء استفاده گران این وضعیت عکس را ایجاد می کنند. به این معنا که از برند یا نام تجاری شرکتی بزرگ استفاده کرده و با کپی برداری باعث تخریب هویت شرکت مذکور می شوند. در این حالت دعاوی ثبت برند مطرح میگردد که موضوع بحث ما خواهد بود. امیدواریم این مشکل برای شما ایجاد نشود، امّا در صورت وقوع بهتر است با جزئیات آن آشنا شوید.
برند و ثبت برند چگونه صورت میگیرد؟
ثبت برند در واقع علامت تجاری است که میتواند در قالبهای مختلفی ظاهر شود. برای مثال کامیونهای شرکت MAK علاوه بر نام انگلیسی با طرح یک بولداگ همراه هستند. با این حالت مسئله قانونی در ثبت برند متفاوت است. در این حالت نام تجاری شما با دو زبان لاتین و غیر لاتین در ثبت اسناد رسمی ثبت میگردد. این امر برای جلوگیری از سوء استفاده و کپیبرداری صورت میگیرد.
دعاوی ثبت برند همچنین کمک میکند تا مخاطبان تصویری شفافتر از محصولات شما داشته باشند. برای نمونه هنگامی که نام گوگل را میشنویم یا طرح چهار رنگ آن را جایی مشاهده میکنیم، تصویر ذهنی واضح و مثبتی از آن در ذهنمان تداعی میشود. به این ترتیب برای هر برندی میتوان با ثبت برند تجاری علاوه بر جلب مشتریان بالقوه، وفاداری مشتریان را نیز تحکیم نمود.
روند دعاوی ثبت برند
گفتیم که دعاوی ثبت برند برای ایجاد اعتماد در مشتریان و جلوگیری از سوء استفاده سودجویان صورت می گیرد. برای آنکه بتوانید برند خود را به ثبت برسانید شرایط و ضوابطی را در نظر داشته باشید. در ابتدا، باید برای آگهی اولیه اقدام کنید. این آگهی باید در روزنامه های کثیر الانتشار صورت گرفته و برای 30 روز باقی بماند. در این مدت زمان برای اعتراض از سوی برندی دیگر که نام ارائه شما را دارد امکان پذیر خواهد بود. همچنین دقت کنید، اگر در حال حاضر صاحب نام برندی باشید، می توانید در این بازه زمانی به نام مشابه اعتراض کنید.
امّا اگر نامه ای مبنی بر اعتراض ابلاغ نشود، اداره مالکیت صنعتی، نام و علامت تجاری شما را ثبت خواهد گرفت. امّا نامه اعتراض به چه صورت خواهد بود؟ در این نامه نام درخواست کننده ثبت، شغل، محل اقامت باید به اداره مربوطه ارسال شود. هنگامی که نامه دریافت شد، طی 10 روز به فرد اخطار و نامه ابلاغ خواهد شد. پس از دریافت ابلاغ اعتراض، ده روز فرصت خواهید داشت که به آن اعتراض کنید.
انواع دعاوی ثبت برند
دعاوی ثبت برند یا اعتراض به ثبت برند و … انواع مختلفی دارد. در این محتوا به چند مورد اصلی خواهیم پرداخت.
دعاوی ثبت برند پیش از ثبت آن
دعاوی ابطال نام شرکت: گفتیم که بهطور رسمی و قانونی، نام برند به دو گونه ثبت میشود. پس از ثبت، دیگر شرکتها حق استفاده از این نام را برای معرفی کالا و خدمات خود نخواهند داشت. اگر کسب و کار دیگری از این نام استفاده کند، شرکت مذکور میتواند برای دریافت حق خود، کسب و کار دیگر را به دادگاه بخواند. همچنین اگر نام شرکت یا مؤسسه دیگری مشابه باشد، با مراجعه به مراجع اداری میتوان برای ابطال نام تجاری درخواست داد.

دعاوی ثبت برند بعد از ثبت آن
دعاوی ابطال علامت تجاری: نام تجاری بهصورت انحصاری تنها به مالک آن تعلق دارد. در نتیجه اگر عمداً یا سهواً شرکتی دیگر از آن علامت تجاری استفاده کند، صاحب اسم تجاری سابق الثبت میتواند به دادگاه مراجعه نموده و اثبات رقابت مکارانه نموده و درخواست ابطال بنماید. البته، دقت کنید که اگر نام یا علائم تجاری ثبت نشده باشند، دعاوی حقوقی و کیفری متفاوتی در پیش خواهد داشت.
در چه مواردی اعتراض و دعاوی ثبت برند مجاز است؟
در اینجا لازم است به قانون ثبت علائم و اختراعات اشارهای داشته باشیم و آن ماده 16 قانون ثبت علائم و اختراعات است. در این قانون افراد ذیل میتوانند با دعاوی ثبت برند درخواستی برای ابطال یا جلوگیری از پخش ارائه دهند:
- شخص حقوقی یا حقیقی که آن علامت را علامت تجارتی خود میداند.
- شخص حقوقی یا حقیقی که علامت به وجود آمده را بیش از اندازه مشابه علامت تجاری خود بداند.
در صورت دعاوی ثبت برند، اداره ثبت موظف رسیدگی به مسئله خواهد بود. برای حفظ حقوق اشخاص، این اداره به استناد قسمت آخر ماده 7 قانون علائم و اختراعات عمل خواهد کرد. این قانون بیان میکند «در صورتی که تقاضای ثبت رد شود؛ علل رد باید واضح و صریح ذکر شود. تقاضاکننده میتواند از تصمیم رد تا ده روز از تاریخ ابلاغ آن به رئیس دادگاه شکایت کند. حکم دادگاه قابل استیناف و تمیز خواهد بود.»
شرایط ابطال علامت تجاری
در بالا اشاره کردیم که برای دعاوی ثبت برند باید برند ثبت شده باشد. اگر علامت تجاریای به مدت سه سال استفاده نشود، یک ماه قبل از درخواست ابطال علامت تجاری، هر شخصی چه حقوقی و چه حقیقی برای لغو آن میتواند اقدام کند. اگر بخواهیم از منظر قانونی نگاهی به آن داشته باشیم باید به ماده 41 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری استنباط کنیم.

«هر شخصیت حقیقی یا حقوقی (ذی نفع) میتواند درخواست خود را برای ابطال ثبت علامت تجاری به دادگاه ارائه دهد. در این صورت باید مستنداتی اراده دهد تا ثابت کند مفاد بند (الف) ماده (30) و ماده (32) رعایت نگردیده است. هر ذی نفعی که بتواند ثابت کند علامت مورد بحث به مدت سه سال توسط مالک آن مورد قرار نگرفته است، میتواند از دادگاه تقاضای لغو را داشته باشد. اگر ثابت گردد قهوه قهریه مانع از استفاده از علامت است، ثبت علامت لغو نمیشود.»
نحوه تأمین دلیل و توقیف برند و علامت تجاری
اگر مالک علامت تجاری یا وکیل ایشان با علامتی مشابه یا سوء استفاده از علامت تجاری ایشان مواجه شوند، میتوانند به نزدیکترین دادگاه عمومی مراجعه نمایند. در اینجا باید ارائه مستندات از جمله نمونه محصولات ثابت کنند که فروش آنها با علامت تجاری ایشان در تضاد است، صورت گیرد.
دادگاه میتواند دستور موقت در خصوص دعاوی نقص علامت تجاری صادر نماید. در حالتی که وضعیت فوریت داشته باشد، این دستور موقت مجاز خواهد بود. امکان دادرسی فوری در سه حالت قابل انجام است:
- پیش از طرح دعاوی
- در مسیر و جریان طرح دعوا
- پس از طرح دعوا

دادسرای ویژه علائم تجاری کجاست؟
در حال حاضر اگر دعاوی ثبت برند از نوع کیفری و همراه با شکواییه باشد، باید به دادسرای ناحیه 26 تهران (19 سابق) ارجاع شود. این دادسرا ویژه و متخصص رسیدگی به دعاوی علامت تجاری، طرح صنعتی و اختراع ایجاد گردیده است. با این حال دعاوی دیگر نیز در این دادگاه رسیدگی میشوند.
اگر جرم خارج از شهر تهران رخ داده بود چه؟ طبق ماده 179 آییننامه اجرایی قانون 529 اشاره میشود که «… اگر متهم در خارج از تهران دستگیر شود، در این صورت مقدمات بررسی محل وقوع جرم یا کشف جرم آغاز خواهد شد و پرونده رسیدگی از محل به دادگاههای مذکور ارجاع خواهد شد».
دعاوی در این رابطه طبق ماده 529 قانون تعزیرات مجازات اسلامی و مواد 59 و 61 و 179 قانون و آییننامه اجرایی قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری مورد بررسی قرار خواهد گرفت. همچنین شعبه 1043 مجتمع قضایی قدوسی تهران جهت رسیدگی اولیه مد نظر خواهد بود. در زمینه تجدید نظر نیز باید به شعبات 10، 12 و 39 … دادگاه تجدید نظر استان تهران مراجعه نمود.
ضمائم دادخواست ابطال برند و علامت تجاری
دادخواست شما باید با تمامی مستندات همراه شود. اصل یا رونوشتی از کلیه اسناد و مدارک مثبت در جهت ابطال برند باید ارائه گردد. همچنین، رسید مربوط به پرداخت ودیعه باید به دادگاه ارائه شود. در صورتی که وکیل قانونی این مراحل را انجام میدهد، باید وکالت نامه نیز به محضر دادگاه ارائه شود.
در بالا اشاره کردیم که باید آگهی برای ثبت برند در روزنامه رسمی آگهی ثبت کنید. طبق ماده 149، آگهی باید طبق شرایط ذیل منتشر گردد:
ذکر علامت، شماره و تاریخ دقیق ثبت
- اشاره به ابطال بخشی از علامت یا آنکه علامت بهطور کامل در ارتباط با برخی محصولات یا خدمات ابطال گردیده است
- اعلام عدم اعتبار گواهی نامهای که به موجب حکم نهایی دادگاه باطل گردیده.
طبق بند 16 در آییننامه اجرایی، مبلغ ودیعهای نیز نسبت به دادخواست ابطال برای ارائه شود. هر چند که دادگاه مکلف به اجرای آن نخواهد بود. قابل ابطال نیز از طریق دیوان علامت است.
چه زمانی میتوان علامت تجاری را باطل کرد؟
در بالا به تفصیل توضیح دادیم که شرایط در زمینه ثبت و ابطال علامت تجاری چه مواردی هستند. طبق ماده 41 آییننامه اجرایی قانون ثبت اختراعات، هر شخصیت حقیقی و حقوقی میتواند برای ابطال ثبت علامت درخواست خود را ارائه دهد. امّا باید بتواند برخی موارد را ثابت نماید تا بتواند ابطال را رسمیکند.
- مدعی باید مفاد بند (الف) ماده (30) و ماده (32) را ارائه دهد و ثابت کند این مفاد رعایت نشدهاند:
- بند الف ماده 30: علامت یعنی هر نشان قابل مشاهدهای که کالا یا خدمات شخص یا اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد.
- ماده 32: علامت در موارد زیر قابل ثبت نخواهد بود:
- نتواند کالاها یا خدمات یک مؤسسه را از مؤسسه دیگر تمیز دهد.
- خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی باشد.
- در مورد مبدأ جغرافیایی کالا یا خدمات گمراهی ایجاد کند.
- مشابه یا عین علامت و نشانهای نظامی، پرچم یا سایر نشانهای کشوری و مملکتی باشد. یا از نام اختصار مراکز کشوری یا سازمانهای بین الدولی یا سازمانهایی که تحت کنوانسیونهای بین المللی تأسیس شدهاند، باشد. تنها در صورتی مجاز است که مقام صلاحیتدار کشور اجازه آن را صادر کند.
- اگر علامت تجاری شبیه یا ترجمه یک علامت تجاری باشد که برای همان کالا یا خدمات به مؤسسه دیگری در ایران تعلق داشته باشد.
- عین یا مشابه آن قبلا برای خدماتی غیرمشابه ثبت گردیده باشد. در صورتی که ثبت آن به منافع مالک علامت قبلی لطمه وارد کند.
- عین علامت باشد که در تاریخی قبل از تاریخ تقاضای جدید برای ثبت ارائه شده باشد.
ابطال برند از تاریخ ثبت تأثیر خود را میگذارد و آگهی در اولین فرصت ممکن باید منتشر شود.
اعتراض به تقاضای ثبت علامت
گفتیم که هنگام ثبت باید آگهی منتشر شود. در این آگهی نام و نشانی صاحب علامت و خصوصیات علامت ذکر میشود. این آگهی باید 30 روز در پرداخت و دریافت آگهی روزنامه رسمی باقی بماند و در طی این 30 شخص یا اشخاص میتوانند نسبت به آن اعتراض خود را اعلام کنند. اعتراضات نیز باید مستقیم به اداره ثبت شرکتها و مالکیت صنعتی به صورت کتبی ارسال شود.
هنگام تحویل این اعتراضنامه، یک رسید دارای تاریخ وصول به شما تحویل داده خواهد شد. در اعتراضنامه باید کلیه دلایل و مدارک خود را ارائه دهید. این زمانی است که علامت مذکور هنوز ثبت نگردیده و تنها درخواست آن اعلام شده است. امّا اگر ثبت شده بود چه؟

گاهی نیز علامت تجاری ما رد میشود در این صورت چه باید کرد؟ طبق ماده 7 قانون ثبت اختراعات و علامت تجاری، پس از دریافت ابلاغیه رد تقاضا، میتوانید به طی 15 روز به متصدی شعبه ثبت برند مراجعه کرده و اظهارنامه و ضمائم آن را دریافت و مدارکی را در جهت رفع این رد ارائه دهید. در غیر این صورت ظرف 10 روز میتوانید به دادگاه عمومی شکایت کرده و درخواست تجدید نظر داشته باشید.
همچنین اگر در طول مسیر دعاوی ثبت برند نیاز به راهنمایی و مشاوره داشتید می توانید با کارشناسان موسسه ثبت فرهنگ در تماس باشید، چرا که همه میدانند ثبت خوب فرهنگ است.
ممنون از مطلب بسیار خوبتون در رابطه با دعاوی ثبت برند
سلام و درود.
ممنون از نگاه مثبتتون و زمانیکه برای مطالعه مقاله گذاشتید.
برای دعاوی ثبت علامت تجاری از کدام ارگان باید اقدام کنیم؟
سلام، لطفا با مشاورین ما در تماس باشید
02188472277
سلام، پروسه قانونی دعاوی ثبت برند چقدر طول میکشد؟
سلام، لطفا با مشاورین ما در تماس باشید
02188472277
سلام، مدتی است متوجه شدم که در یک شهر دیگر، از نام تجاری من در حال سو استفاده تجاری هستند، به کدام نهاد باید شکایتم را ببرم؟
سلام و درود.
پیگیری شکایات در این موارد از طریق مراجع قضایی انجام میشود.
پروسه دعاوی ثبت برند از زمان عقد قرار داد چقدر طول میکشد؟
سلام و درود.
انجام این پروسه از این بابت که توسط مراجع قضایی رسیدگی میگردد عموماً زمان مشخصی ندارد و بستگی به پرونده شما دارد.
سلام، آیا میتوان شخصی که برند کسب و کارش را ثبت نکرده، ما آن برند را ثبت کنیم و بعد دعاوی ثبت برند راه بی اندازیم؟
سلام، لطفا با مشاورین ما در تماس باشید
02188472277
سلام، آیا موسسه شما دعاوی ثبت برند در یزد هم انجام می دهد؟
سلام و درود.
در مورد این موضوع باید پرونده مورد نظر بررسی شود.میتونید برای اطلاعات لازم با مشاورین ثبت فرهنگ در تماس باشید.
سلام، ممنون از مطلب خوبتون، حدود 10 سال پیش یک برند برای کسب و کارم ثبت کردم، اما بعد از تمام شدن مدت اعتبار آن شخص دیگری نسبت به ثبت آن اقدام کرده، در چنین حالتی میتوانیم دعاوی ثبت برند برایش انجام دهیم؟
سلام، لطفا با مشاورین ما در تماس باشید
02188472277
سلام، برای دعاوی ثبت برند باید از کجا اقدام کنم؟
سلام و درود.
میتونید رسیدگی به روند دعاوی ثبت برند رو از طریق مراجع قضایی درخواست داشته باشید و این موضوع از سمت مالک برند یا وکیل مورد نظر پیگیری میشود.
سلام، آیا برای دعاوی ثبت برند حتما باید با وکیل کار را پیش برد؟ یا میتوانم به صورت شخصی از برندم محافظت کنم؟
سلام و درود.
هر موردی که از طریق مراجع غذایی دارای پیشرفت باشد را میتوان از طریق مراجع مربوطه،توسط شخص اصیل یا وکیل آن شخص پیگیری نمود.
سلام، من متوجه شده ام که یک شخص (یا شرکتی) از برند من در حال استفاده است، از کدام ارگان میتوانم دعاوی ثبت برند را پیگیری کنم؟
سلام و درود.
از طریق مراجع قضایی میتونید پیگیر روند شکایت و دریافت حکم دادگاه شوید.