ثبت شرکت مختلط سهامی

ثبت شرکت مختلط سهامی به‌ موجب ماده 162 قانون تجارت، به شرکتی که تحت اسم مخصوص بین یک عده شرکا سهامی و یک یا چند شریک ضامن تشکیل می‌شود گویند.

بنابر گفته فوق شرکت مزبور ترکیبی است از شرکت تضامنی و شرکت سهامی، نسبت به شریک یا شرکا ضامن مقررات شرکت تضامنی و نسبت به شرکا سهامی مقررات شرکت سهامی جاری است و در مواردی که با یکدیگر اصطکاک دارند مقررات مخصوصی وضع گردیده است.

شرکا ثبت شرکت مختلط سهامی

در این قبیل شرکت‌ها 2 نوع شریک وجود دارد:

1. شرکا سهامی
2. شرکا ضامن

شرکا سهامی

شرکا سهامی در ثبت شرکت تجاری به کسانی گفته می‌شود سرمایه آن‌ها به‌صورت سهام متساوی القیمه درآمده است و مسئولیت آن‌ها به میزان همان سرمایه‌ای است که در شرکت دارند.

شرکا ضامن

شریک ضامن به کسی گفته می‌شود که سرمایه او به‌صورت سهام درنیامده است. شریک ضامن مسئول کلیه قروضی است که ممکن است علاوه بر دارایی شرکت پیدا شود. در صورت تعدد شریک، ضامن مسئولیت آن‌ها در مقابل طلبکاران و روابط آن‌ها با یکدیگر تابع مقررات شرکت تضامنی خواهد بود.

لازم به ذکر است شرکا ضامن نمی‌توانند بدون رضایت سایر شرکا، تجارتی از نوع تجارت شرکت به نماینده حتی به حساب دیگری باشد و یا به عنوان شریک ضامن در شرکت با مسئولیت محدود دیگری که همانند این تجارت را دارد داخل شوند.

اداره ثبت شرکت مختلط سهامی

ثبت شرکت مختلط سهامی اگرچه دارای مجمع عمومی است ولی این مجمع حق انتخاب مدیران شرکت را نخواهد داشت. بلکه مدیریت ثبت شرکت مختلط سهامی مخصوص به شریک یا شرکا ضامن می‌باشد.

علت قانون فوق این است که قاعدتا شرکا ضامن که مسئول تعهدات اضافه بر سرمایه هستند، به حال شرکت بیشتر دلسوز بوده و از لحاظ مسئولیت ضمانتی خودشان در عمل بیشتر احتیاط خواهند نمود.

علاوه بر این‌ها عموما ثبت شرکت‌های مختلط سهامی مواقعی پیدا خواهند شد که تاجری برای تجارت احتیاج به پول دارد و سهامی منتشر می‌نماید که دارنده آن در منافع شریک و مسئولیت او تا اندازه سهامی باشد که تعهد نموده. بنابراین حاضر نخواهند بود مسئولیت امور تجاری خود را که فعلا به شکل مختلط درآمده است به دست دیگری بسپارد.

مجمع عمومی شرکت مختلط سهامی

هر ثبت شرکت مختلط سهامی دارای مجمع عمومی است که مرکب از کلیه سهام‌داران شرکت بوده و مقررات مجمع عمومی شرکت‌های سهامی در آن جاری است.

بنابراین نخستین مجمع عمومی طبق ماده 41 قانون باید تشکیل شود و در ابتدا اظهار موسسین دررابطه با فروش سهام و تادیه اقلاً ثلث سهام نقدی و تعهد بقیه و سایر مواردی که ذکر شده رسیدگی و اظهاریه‌ای که به اداره ثبت داده می‌شود تصویب و اگر سهام غیر نقدی باشد، آنچه در ازاء قیمت آن‌ها داده می‌شود تقویم و مراقبت رد پرداخت نماید.

این مجمع عمومی اقلا سالی یک‌ بار تشکیل می‌شود و وظیفه آن انتخاب هیات مطالعه گزارش سالیانه آن‌ها، رسیدگی به محاسبات شرکت و بحث در امور لازم خواهد بود و در موقع انحلال نسبت به شرکا سهامی درباره تصمیم شرکت اظهار عقیده خواهد نمود.

به طور کل مجمع عمومی از طرف شرکا سهامی که حق مداخله آن‌ها قطع شده هرگونه تصمیمی که قانونا مجاز باشد خواهد گرفت.

طبق ماده 170 تا پانزده روز قبل از انعقاد مجمع عمومی، هر صاحب سهمی (خود صاحب سهام و یا نماینده او) می‌تواند در مرکز اصلی شرکت حاضر شده و از صورت بیلان و صورت دارایی و گزارش هیئت نظار اطلاع حاصل کند.

بازرسان ثبت شرکت مختلط سهامی

چون در ثبت شرکت مختلط سهامی اختیار اداره شرکت به دست شرکا ضامن است و شرکا سهامی نمیتوانند در آن دخالت داشته باشند، لذا قانون حق نظارت به شرکا سهامی داده که به وسیله مجمع عمومی اعمال می‌شود. مطابق ماده 165 در هر یک از ثبت شرکت‌ مختلط سهامی هیئت نظاری لااقل مرکب از سه نفر از شرکاء برقرار می‌شود و این هیئت را مجمع عمومی شرکا بلافاصله بعد از تشکیل قطعی شرکت و قبل از هر اقدامی در امور شرکت معین می‌کند. انتخاب هیئت نظار به موجب شرایط مقرر در اساسنامه شرکت تجدید می‌شود.

در هر صورت اولین هیئت نظار در ثبت شرکت مختلط سهامی فقط برای یک سال انتخاب خواهد شد. پس مدت مأموریت هیئت نظار بسته به مندرجات اساسنامه است ولی اولین دفعه باید برای مدت یک سال که در حقیقت آزمایش عمل آن‌ها است انتخاب شوند.

اولین هیئت نظار در ثبت شرکت مختلط سهامی وظیفه دارند رسیدگی و تحقیق نماید که آیا قیمت سهام طبق ماده 28 قانون و تأدیه ثلث سهام نقدی و تعهد بقیه ، صدور سهام با اسم و بی‌ اسم به نحوی‌ که در شرکت‌های سهامی مقرر است، تقویم چیزی که در ازاء سهام غیر نقدی داده می‌شود و تحویل آن‌ها به شرکت و همچنین وظیفه اولین مجمع عمومی به عمل آمده است یا خیر و نیز نوشته هایی که مدیران باید مطابق ماده 50 تهیه و به عمل آمده است یا خیر و نیز نوشته هایی که مدیران باید مطابق ماده 50 تهیه و به اداره ثبت بدهند موجود است یا خیر و بعد از آن اعضاء هیئت نظارت طبق ماده 168 قانون، دفاتر صندوق و کلیه اسناد شرکت را تحت تدقیق درآورده همه ساله گزارشی به مجمع عمومی می‌دهند و هر گاه در تنظیم صورت دارایی، بی‌ترتیبی و خطایی مشاهده نمایند در گزارش مزبور ذکر نموده و اگر مخالفتی با پیشنهاد مدیر شرکت در تقسیم منافع داشته باشند دلایل خود را بیان می‌کنند.

هرگاه به موجب اساسنامه مجمع عمومی حق انحلال شرکت را داشته باشد هیئت نظار هر موقع اداره شرکت را صلاح ندیدند مجمع عمومی را دعوت و دلایل خود را اظهار می‌نمایند.

مسئولیت هیئت نظار شرکت مختلط سهامی

هرگاه هیئت نظار در انجام ماموریت خود برطبق قوانین حاکم مملکتی تقصیر و یا مسامح نمایند، در مقابل شرکا مسئول می‌باشند ولی از جهت اعمال اداری و نتایج حاصله از آن به هیچ‌ وجه مسئولیتی ندارند.

طلبکاران ثبت شرکت مختلط سهامی

درباره شرکا ضامن در این قبیل شرکت‌ها هم مادام که شرکت منحل نشده مطالبه قروض آن باید از خود شرکت به‌ عمل آید و پس از انحلال، طلبکاران شرکت می‌توانند برای وصول مطالبات خود به شریک یا شرکا ضامن رجوع نمایند.

مادام که قروض شرکت از دارایی آن تأدیه نشده هیچ یک از طلبکاران شخصی شرکا ضامن حقی بر دارایی شرکت ندارند.

هرگاه شرکا سهامی از بابت بقیه قیمت سهام تعهدی نموده‌اند که پرداخت نشده پس از انحلال طلبکاران می‌توانند به آن‌ها رجوع و تا تأدیه تمام قیمت سهام، طلب خود را وصول نمایند و زائد بر آن حقی نخواهند داشت. در موردی که شرکت ورشکست شود این حق با مدیر تصفیه خواهد بود.

ورشکستگی هیچ یک از شرکا ضامن موجب انحلال شرکت نخواهد بود مگر این که مدیر تصفیه تقاضا مدت شش ماه گذشته و شرکا ضامن مدیر تصفیه را از انحلال منصرف نکرده باشند.