ثبت برند مواد غذایی : از ابتدای تاریخ تاکنون مواد غذایی جزو ضروری‌ترین نیازهای اولیه بشر شناخته میشوند؛ از این رو تجارت آن از ابتدا بین انسان‌ها رواج داشته و یکی از مهمترین دغدغه‌های حال حاضر ما نیز انتخاب مواد خوراکی سالم و مطمئن بر اساس نام تجاری یا برند آنهاست. در آغاز با تعریف برند آشنا می‌شویم:
برند را میتوان این گونه تعریف کرد: هر نشان، طرح، الگو، نماد یا ویژگی‌ای که تبلور یک محصول و متمایزکننده آن از محصول سایر رقبا باشد، برند، نام تجاری یا نشان تجاری نامیده می‌شود.
در واقع مشتری برند را خریداری می‌کند، نه کالا را به همین علت، نام تجاری از اهمیت بالایی برخوردار است و ثبت آن اولین قدم در تولید و عرضه محصول به بازار محسوب می‌شود.
ثبت برند مواد غذایی چیست؟
ثبت برند مواد غذایی نام یا عنوانی است که یک تولیدکننده مواد غذایی برای محصول خوراکی خود در نظر میگیرد. این برند هویت آن ماده غذایی بوده و از آن به منظور تبلیغات، حفظ مالکیت مادی و معنویِ تولید کننده یا صاحب محصول، جلب مشتری، بازاریابی و فروش استفاده می‌شود.
امروزه به دلیل بالا رفتن سطح آگاهی‌های جامعه و لزوم رعایت موارد بهداشتی بسیاری از مردم از خرید مواد خوراکی فاقد برند یا نام و نشان تجاری معتبر خودداری می‌کنند. بنابراین ثبت برند مواد غذایی اهمیت ویژه‌ای میان تولیدکنندگان آن پیدا کرده است. در این نوشتار با مراحل ثبت برند مواد غذایی آشنا خواهیم شد.
طبقات ثبت برند مواد غذایی
برای شروع، ماده خوراکی باید در طبقات مربوط به ثبت برند مواد غذایی جای بگیرد. این طبقات به چهار گروه تقسیم میشوند:
- طبقه 29 : گوشت، گوشت ماهی، گوشت ماکیان و شکار، عصاره‌های گوشت، میوه‌ها و سبزیجات پخته شده، خنک شده، منجمد شده و به صورت کنسرو، انواع ژله، مرباجات و کمپوت‌ها، تخم‌مرغ، شیر و محصولات لبنی، روغن‌های خوراکی و چربی‌های خوراکی و موارد مشابه.
- طبقه 30 : قهوه، چای، کاکائو، قهوه مصنوعی، برنج، پیوکا و ساکوز (نشاسته، نیوک و نشاسته ساگو)، آرد و فرآورده‌‌های ساخته شده از غلات، نان، نان شیرینی، شیرینی‌ها، یخ‌های خوراکی، عسل، ملاس، شکر، مخمر، پودر شیرینی پزی، نمک، خردل، ادویه، سرکه، انواع سس (چاشنی‌ها)، یخ و بستنی و غیره.
- طبقه 31 : غلات، محصولات کشاورزی، باغداری و جنگلی که در طبقات دیگر طبقه‌بندی نشده‌اند، حیوانات زنده، میوه و سبزیجات تازه، بذرها، گیاهان طبیعی و گل‌ها، مواد غذائی مختص حیوانات، مالت (جوانه جو) و…
- طبقه 32 : ماءالشعیرها، آب‌های معدنی و گازدار و سایر نوشابه‌های غیرالکلی، آبمیوه‌ها و نوشابه‌های میوه‌ای، شربت‌ها و سایر فرآورده‌ها برای ساخت نوشابه‌ها و غیره.
علاوه بر چهار گروه بالا، دو طبقه دیگر نیز (یعنی 39 و 41) به‌طور غیرمستقیم به مواد خوراکی مربوط میشوند (خدمات حمل و نقل، انبارداری، بسته‌بندی، عرضه و… حوزه مواد خوراکی). تولیدکنندگان میبایست نام تجاری خود را در قالب یکی از این طبقه‌بندی‌ها ارائه دهند تا حوزه فعالیت آنها کاملا مشخص باشد (طبقه‌بندی مذکور هنگام استعلام برند، اولین قدم پیش‌رو محسوب شده و کمک شایانی به پیشرفت روند ثبت می‌کند).
مدارک ثبت برند مواد غذایی
مدارک مورد نیاز جهت ثبت برند مواد غذایی درخصوص اشخاص حقیقی (یک شخص خاص) یا حقوقی (یک شرکت یا تولیدی) تا حدودی متفاوت هستند:
مدارک ثبت برند مواد غذایی اشخاص حقیقی
- کپی برابر اصل شده شناسنامه و کارت ملی متقاضی
- کپی برابر اصل شده مجوزهای فعالیت قانونی (اخذ جواز کسب، مدارک بهداشتی و…)
- دریافت کارت بازرگانی به نام متقاضی (در صورتی که نام برند شامل واژگان لاتین باشد)
- نمونه علامت تجاری مورد درخواست در ابعاد 10×10
- گواهی امضا از دفتر اسناد رسمی جهت تایید حساب کاربری در سامانه ثبت
- وکالت‌نامه وکیل (در صورتی که وکیل امور ثبت را انجام می‌دهد)
مدارک ثبت برند مواد غذایی اشخاص حقوقی
- کپی برابر اصل شده شناسنامه و کارت ملی مدیرعامل
- کپی برابر اصل مجوزهای فعالیت قانونی (اعم از پروانه بهره‌برداری، مجوزهای بهداشتی، دریافت جواز تاسیس و غیره)
- کپی کارت بازرگانی به نام شرکت یا مدیر عامل (در صورتی که نام برند شامل واژگان لاتین باشد)
- نمونه علامت تجاری مورد درخواست در ابعاد 10×10
- وکالت‌نامه وکیل (در صورتی که وکیل امور ثبت را انجام می‌دهد)
- مهر شرکت
- کپی برابر اصل شده آگهی تاسیس، پرداخت و دریافت آگهی روزنامه رسمی و کپی آخرین آگهی (در صورت وجود هر گونه تغییرات در مشخصات و شرایط شرکت)
باید توجه داشت که اگر تولید محصول خاصی نیاز به مجوزهای ویژه‌ای داشته باشد، ضمیمه کردن آن مدارک نیز الزامی است.
مراحل ثبت برند مواد غذایی
مراحل ثبت برند مواد غذایی تا حدی شبیه ثبت برند سایر کالاهاست. در این بخش این مراحل را مرور می‌کنیم:
- ابتدا باید تکراری نبودن نام و لوگوی برند در سایت اداره مالکیت معنویِ سازمان ثبت اسناد و املاک کشور به آدرس https://iripo.ssaa.ir مورد استعلام قرار بگیرد.
- سپس مدارک مورد نیاز با توجه به نوع درخواست (شخص حقوقی یا حقیقی) آماده شود.
- اظهارنامه الکترونیکی ثبت برند به همراه تصویر مدارک مورد نیاز، در سایت اشاره شده بارگذاری شود (تکمیل این اظهارنامه به دقت و تبحر کافی احتیاج داشته و توصیه می‌شود افراد کارآزموده این فرایند را انجام دهند).
- کارشناسان مربوطه در مرکز مالکیت معنوی بعد از بررسی اظهارنامه تسلیمی، نسبت به ارائه پاسخ اقدام می‌کنند (در صورت وجود هر گونه مشکل، متقاضی می‌باید آن را رفع کند).
- بعد از تایید اولیه، متقاضی با مراجعه حضوری به اداره مالکیت معنوی تشکیل پرونده داده و برند را در دو نوبت به فاصله یک ماه در روزنامه آگهی و به صورت رسمی معرفی می‌کند تا به لحاظ قانونی امکان جلوگیری از کپی کردن یا سرقت آن را داشته باشد (تهیه متن آگهی زیر نظر اداره مذکور صورت می‌پذیرد). در مقابل نیز اگر کسی نسبت به برند مربوطه ادعایی دارد، می‌باید در فرصت یک ماهه آگهی دعاوی ثبت برند خود را طرح کند.
- در نهایت گواهی ثبت برند با اعتبار 10 سال به نام شخص یا شرکت صادر می‌شود و تمدید آن برای دوره‌های بعدی بلامانع است (باید توجه داشت که در صورت بلااستفاده ماندن گواهی ثبت به مدت سه سال، سایر افراد واجد شرایط میتوانند برای لغو آن درخواست داده و جهت ثبت آن به نام خود اقدامات قانونی لازم را انجام دهند).
شایان ذکر است که روند ثبت برند و علامت تجاری با در نظر گرفتن تعداد پرونده‌های در نوبت رسیدگی و مدت زمان یک ماهه برای آگهی کردن دو نوبت آن در روزنامه، بین دو تا سه ماه طول می‌کشد. پیشنهاد می‌شود انجام این کار را به شرکت های مشاورِ مجرب در امور ثبت شرکت تجاری و ثبت برند بسپارید تا با توجه به تجارب آنها، مراحل اداری با موانع کمتری مواجه و کار سریع‌تر به نتیجه برسد. زیرا ثبت خوب فرهنگ است .
در صورت تمایل، صاحب برند می‌تواند جهت ثبت بین‌المللی برند مواد غذایی خود درخواست مربوطه را به سازمان جهانی ثبت برند (معروف به ثبت مادرید) نیز ارسال کند (از الزامات این امر، ثبت برند خوراکی در داخل کشور است).
هزینه ثبت برند مواد غذایی
با توجه به دخیل بودن عوامل گوناگون، هزینه ثبت برند مواد غذایی بنا به شرایط زیر متفاوت است:
- اول: تعداد طبقات انتخاب شده برای ثبت برند
- دوم: تعداد کالاهای زیرمجموعه طبقات مواد غذایی
- سوم: تعداد کلمات و خطوط متن آگهی روزنامه رسمی (برای دو نوبت)
- چهارم: هزینه ثبت برند برای اشخاص حقوقی بیشتر از اشخاص حقیقی است
با این حال میتوان حدود هزینه‌های ثبت را بین 2.800.000 تومان تا 4.200.000 هزار تومان ارزیابی کرد (این قیمت‌ها هر ساله تغییر پیدا می‌کنند و جهت محاسبه دقیق‌تر آنها باید به سامانه اداره مالکیت معنوی، بخش هزینه‌ها مراجعه کرد).
شایان ذکر است هزینه ثبت برند فارسی با لاتین تفاوتی ندارد. باید توجه داشت که با توجه به مزیت‌های ثبت برند مواد غذایی، پرداخت این مبلغ هزینه نبوده، بلکه سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود (به بعضی مزایای ثبت برند مواد غذایی در بخش بعدی اشاره می‌شود).
مزایای ثبت برند مواد غذایی
تا اینجا به برخی از مزایای ثبت برند مواد غذایی اشاراتی هر چند کوتاه شد؛ اما جهت بررسی بهتر این مزیتها، در این قسمت آنها را بر می‌شماریم:
- ورود به عرصه رقابت جدی با رقبا
- کسب اعتبار بیشتر در چشم مشتری و در نتیجه فروش بالاتر
- جلوگیری از سوء‌استفاده احتمالی دیگران از محصول شما
- امکان تبلیغات رسمی
- امکان فروش برند و کسب درآمد در آینده
- ماندگاری نام تجاری محصول در ذهن مشتری
- امکان ایجاد نمایندگی‌های رسمی در شهرهای مختلف
- ایجاد تمایز با محصولات سایر شرکت‌ها
- امکان جذب سرمایه‌گذار
- افزایش اعتبار جهت اخذ تسهیلات بانکی
- امکان ورود به بازار بورس در آینده
- ایجاد تمایز محصول ثبت شده با کالاهای تقلبی یا بدون کیفیت
- امکان ورود به بازار صادرات
البته فواید ثبت برند مواد غذایی بسیار است که در این نوشتار صرفا به چند مورد اشاره شد.
جمع بندی
مواد غذایی را میتوان استراتژیک ترین نیاز انسانی دانست. این نیاز با توجه به ارتباط مستقیمش با سلامتی، باید با محصولات باکیفیت و معتبر برطرف شود. برای رسیدن به این مقصود ثبت برند مواد غذایی این پیام را به بازار هدف می‌دهد که ماده خوراکی مورد نظر، تحت نظارت مراجع قانونی بوده و از اعتبار بالایی برخوردار است.
در پایان پیشنهاد می‌شود تولیدکنندگان مواد خوراکی انجام امور اداری و پیگیری‌های لازم را به مشاوران خبره موسسه ثبت فرهنگ بسپارند تا مانع اتلاف زمان و ایجاد هزینه‌های اضافی در این خصوص شده و از به وجود آمدن مشکلات احتمالی در آینده (به دلیل عدم اطلاع کافی از مقررات در هنگام تسلیم تقاضای ثبت) جلوگیری شود.
8 پاسخ
سلام، برای ثبت برند مواد غذایی به چه جوازی احتیاج خواهیم داشت؟ و اینکه آیا مجموعه ثبت فرهنگ این جوازها را هم میتوانند دریافت کنند؟
سلام و درود.
برای ثبت برند در هر زمینه فعالیت یا کالای مورد درخواست به مجوز دارای اعتبار نیاز هست که این مجوز میتونه شامل جواز کسب،پروانه کسب،جواز تاسیس دارای پیشرفت فیزیکی،پروانه بهره برداری و … باشه که با توجه به اینکه اگر فعالیت شما در زمینه خدماتی باشد باید بعنوان مثال از نظام مهندسی یا ارگان مربوط به فعالیت خود مجوز داشته باشید.
سلام، آیا بدون داشتن سیب سلامت هم میتوان برند مواد غذایی ثبت کرد؟
سلام و درود.
بله در صورتی که جواز یا پروانه دارای اعتبار در زمینه مواد غذایی داشته باشید میتوانید اقدام به ثبت برند مواد غذایی نمایید.
این نکته رو باید مدنظر داشته باشید یکی از مدارک مورد نیاز برای دریافت سیب سلامت ارائه تصدیق برند ثبت شده میباشد.
سلام، آیا برای ثبت برند مواد غذایی ، داشتن سیب سلامت ضروری است؟
سلام و درود.
خیر برای ثبت برند مواد غذایی ارائه سیب سلامت مورد نیاز نمیباشد و در کل این موضوع را باید مدنظر داشته باشید در صورتی که شخص تولید کننده مواد غذایی درخواست سیب سلامت داشته باشد یکی از مهمترین مدارک مورد نیاز،ارائه گواهی برند ثبت شده بنام شخص یا شرکت میباشد و در صورتی که شخص متقاضی برند ثبت شده ای نداشته باشد نمیتواند اقدام به دریافت سیب سلامت نماید.
سلام، برای ثبت برند شرکت بسته بندی مواد غذایی، جوازی که از جهاد کشاوری گرفتم کفایت می کنه؟ یا باید مدارک بیشتری داشته باشم؟ ممنون می شم کمک کنید
سلام و درود
یکی از جوازهایی که اداره ثبت علائم تجاری به استناد اون برندتون رو ثبت میکنه جوازی هست که از جهاد کشاورزی صادر میشه و طبق موضوعاتی که داخل جواز ذکر شده شما میتونید درخواست ثبت برند داشته باشید و همچنین بسته بندی رو در همون مواد غذایی داشته باشید.
لازمه که بدونید تمامی کالاها و خدمات طبق طبقه بندی های جداگانه ای در اداره ثبت علائم تجاری مشخص شدند که شما باید طبق جوازی که دارید،طبقه مخصوص به صنف خودتون رو انتخاب کنید و کار رو پیش ببرید.